Hiển thị các bài đăng có nhãn Thiện. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Thiện. Hiển thị tất cả bài đăng

Chủ Nhật, 15 tháng 12, 2013

Thiện & bất thiện trong Phật giáo


NSGN - Tốt và xấu là những tiêu chí để đánh giá đạo đức. Thông thường, một người tốt được nghĩ là một người có đạo đức, và ngược lại. Cũng như vậy, những hành vi được xem là tốt khi hành vi ấy tuân theo những nguyên tắc đạo đức nào đó; và ngược lại, những hành vi được coi là xấu khi chúng chệch ra khỏi những nguyên tắc đạo đức. Tuy nhiên, tốt và xấu có phạm vi ý nghĩa khá rộng, và sự đánh giá tốt xấu về một người, một hành vi, còn tùy thuộc vào quan niệm xã hội, những quy định, quy ước và cả cách nhìn của mỗi cá nhân.

Một người, lối sống và hành vi của vị ấy, có khi đối với cộng đồng xã hội này, với cách nhìn của người này là tốt, nhưng đối với cộng đồng khác, cách nhìn của người khác, có thể là xấu. Và một hành vi, có thể ở thời điểm này là tốt, nhưng ở một thời điểm khác chưa hẳn được xem là tốt. Tốt và xấu, như vậy là quy ước, tương đối, và tùy thuộc vào cách nhìn, quan niệm, thái độ… Hẳn nhiên cũng có một số hành vi được xác định là tốt hay xấu có tính chất phổ quát hơn, chẳng hạn như trộm cắp, nói dối hay giết người… Tuy nhiên, trộm cắp, nói dối hay giết người đôi khi cũng được biện minh, xem như là một hành vi cần thiết trong những tình huống cần thiết! Nói cách khác, những hành vi này đôi khi vẫn không bị xem là phi đạo đức!

Thứ Bảy, 20 tháng 10, 2012

Thiện & ác



Sáng nay ngồi tĩnh tọa, hai chữ thiện - ác cứ xáo trộn trong đầu. Một lần nữa, tôi nhận ra không dễ gì làm chủ tâm ý, ngồi thiền mà tâm đi đến cảnh giới nào, và rồi tôi cùng tâm đi du lịch thay vì hạn chế cái tâm viên, ý mã này.

Tôi bắt đầu dõi theo tâm tán loạn, đến lúc ý niệm thiện - ác khởi lên: “Làm thiện suốt đời, thiện vẫn cứ thiếu/ Một giờ làm ác, ác tự có dư”. Hình như đâu phải một giờ, một phút, ngay trong từng sát-na sanh tử, điều ác chúng ta đã tạo ra không hề mất đi.